– Кэбээйиттэн төрүттээхпин, куоракка киирбитим син балай да буолла. Оҕом-уруум суох, бэйэбин эрэ ииттинэн олоробун. Дьиэм суох, онон чэпчэки сыаналаах дьиэлэри куортамнаһабын. Үлэм – куорат иһигэр таксыылыыбын. Бу соторутааҕыта Маҕанныыр аартыкка, N аатынан уулуссаҕа, кыра хос арыандалаабытым. Сыаната олус чэпчэки этэ, ол иһин тута сөбүлэспитим. Хаһаайыннарым, харчыбын ылаат, биир-биэс тыла суох суоллара сойбута. Эрдэ кимнээх олорбуттарын туоһулаһа сатаан көрбүтүм даҕаны, дьонум сапсыйан кэбиспиттэрэ, «ыксыыбыт» диэн тугу эрэ халыкынайбыттара.
Киэһэлик дьиэбэр кэлэн баран, кыратык чэйдээт, утуйар аакка түспүтүм. Уум кэлэн быстыбатаҕа. Ол эрэйдэнэ сытан, хата, нухарыйан киирэн бардым… Арай түүл дуу, илэ дуу… Сүрэҕим бип-битигирэс, эмискэ туох эрэ тыаһыттан уһукта биэрдим. Харахпын аспытым, дьиэм хараҥа, түннүгүнэн ый уота эрэ сырдатар. Ороммор сытан көрдөхпүнэ, утары аан баар курдук. Туран, ону арыйааччы буоллум… Дьэ, доҕоор, ыйдаҥа сырдыгар кып-кыра, арбайбыт баттахтаах кыыс, өһүөннээх кип-киэҥ хараҕынан көрөн аҕай турар эбит! Кутталбыттан хамсаабат да буолан хааллым… Дьэлтэйбит хараҕын көрөн, мэктиэтигэр, баттаҕым турарга дылы гыммыта… Били кыыс часкыйа түһээт, көрүөх бэтэрээ өттүгэр атахпар ыстанна… Онтон ыла өйбүн сүтэрбит курдук буолбутум. Биирдэ өйдөммүтүм, атаҕым иҥиирэ тардыбытыттан муостаҕа ынчыктыы сытар эбиппин. Били, утары ааным ханан да суох, ыарыыбын кыатана сатыы-сатыы, тураары үнүөхтүүбүн. Атаҕым ыарыыта сүрдээх. Нэһииччэ туран, уоппун холбоон, арыый уоскуйбутум.
Сарсыарда букатын эрдэ балыыһаҕа баран көрдөрүммүтүм, түбэлтэбин кэпсии сатаабытым даҕаны, «түүл буолуо» диэн аахайбатахтара. Таһынааҕы ыалларбар кэпсээбиппэр «былыргы кылабыыһа үрдүгэр тутуллубут дьиэ, ол иһин буолуо. Хас эмэ киһи олоро-олоро көһөр» диэн сибигинэйэ былаан кэпсээбиттэрэ. Ол кэнниттэн, киэһэлик дьиэбэр киирэрбэр этим тардар буолбута… Били кыыс өһүөннээх хараҕа билигин даҕаны харахпар субу баар. Тута кэриэтэ ити дьиэттэн көспүтүм, хаһаайыннарга этэ сатаабыппын сапсыйан кэбиспиттэрэ, өссө өһүргэммиттэрэ. Ол да буоллар баары баарынан кэпсиибин, хайдах уоскуйарбын билбэппин, ким миигин итэҕэйиэй?
Кэлин даҕаны бу дьиэ туһунан араас сураҕы истэ турабын. Сураҕа, мин иннибинэ олорбут дьон эдэр кыыс аргыый устан хаамарын, сүгүннээбэтин кэпсииллэр үһү. Былыр үйэҕэ уһун ууларыгар утуйбут дьону аймаан, үрдүлэригэр өссө дьиэ тутан, күлэн-салан сылдьалларын сөбүлээбэккэ айманаллар буоллаҕа. Санаабар, мин эмиэ туох эрэ аньыыны оҥорбут курдукпун.
ааптар С. Иванов, социальнай ситимтэн